De waardevolle historisch-landschappelijke lijnen betreffen delen van de gekarteerde kenmerken (zie kaart 2.a Landschap, kenmerken). Dit betreft bijvoorbeeld oude dijken, kaden, wegen, waterlopen of historische stadswallen. Afhankelijk van de score op de waardering is er een waarde toegekend, te weten: zeer hoge waarde (rood); hoge waarde (oranje); redelijk hoge waarde (geel); Bij de waardering van landschappelijke lijnen is vooral gelet op de gaafheid van het historische lijnelement (bv. profiel van een dijk of kanaal) en eventueel ook op de samenhang met andere elementen (bv. polderkades met weteringen en tiendwegen).

De waardevolle historisch-landschappelijke vlakken betreffen delen van gekarteerde kenmerken (zie kaart 2.a Landschap, kenmerken). Afhankelijk van de score op de waardering is er een waarde toegekend, te weten: zeer hoge waarde (rood); hoge waarde (oranje); redelijk hoge waarde (geel). De meeste landschapstypen in Zuid-Holland (bv. veenontginning, droogmakijerij, zeekleipolder) zijn - op provinciaal niveau - niet bijzonder zeldzaam. Ze scoren daardoor, bij voldoende gaafheid en samenhang, doorgaans niet hoger dan 'hoge waarde'. Onderdelen van landschappen kunnen - in gave staat - wel hoger scoren.

In de Romeinse tijd (2000 tot 1500 jaar geleden) vormde de Oude Rijn de grens (Limes) van het Romeinse rijk. Op de zuidoever van de Oude Rijn legden de Romeinen een weg aan met forten. Archeologen noemen deze grens de 'Limeszone'. Op veel plaatsen zijn bij opgravingen resten hiervan aangetroffen. Een ander belangrijk lineair object is het Kanaal van Corbulo, een door de Romeinen gegraven waterweg die de Oude Rijn met het Helinium, de monding van de Maas, verbond. De belangrijkste kenmerken: Oostgrens verbreiding oude duin- en strandzanden in de ondergrond; Limeszone; Noordelijke verbreidingslijn Hellevoeterzand; Kanaal van Corbulo;

Dit bestand bevat de oude kernen van Zuid-Holland. De huidige stads- en dorpskernen zijn vaak van middeleeuwse oorsprong (1500 tot 500 jaar geleden). Bewoningslagen van verschillende eeuwen liggen hier op elkaar. Het bodemarchief in deze kernen bevat zodoende zeer belangrijke informatie over hun ontstaansgeschiedenis. Op kaart staat de omvang van steden en dorpen omstreeks 1850. Daarna trad namelijk een periode op met grootschalige veranderingen in het industriële tijdperk.

Traditionele windmolens hebben een groot visueel en ruimtelijk belang. Daarom zijn ze als afzonderlijk object opgenomen. De provincie Zuid-Holland voert een beschermend beleid voor de omgeving van deze windmolens (de zogeheten molenbiotoop) . Zie hiervoor de Verordening Ruimte(artikel 2.3.5 Bescherming molenbiotoop). Een aantal punten zijn gewijzigd conform omgevingsbeleid.

Gebiedsindeling zoals gebruikt in de Atlas signaleringskaarten, aangepast aan situatie 2002.

De gebieden uit het A & W rapport nr. 143 'Terreinen met bijzondere planten en vegetaties in Zuid-Holland. De terreinen zijn geselecteerd op basis van bijzondere vegetatiekundige en floristische waarden. Zij vormen op dit vlak het 'genetisch kapitaal'. De nadruk ligt op particuliere terreinen, omdat die meer bedreigd zijn. Zie voor meer informatie het Rapport Altenburg & Wymenga nr. 143. Mogelijk kan dit bestand gebruikt worden als opmaat naar een kaart met bijzondere natuurwaarden. Centroiden van gebieden om kleine gebieden toch te kunnen weergeven.

Overstromingen kwamen vroeger regelmatig voor. Daarom bouwden de eerste bewoners vanaf de IJzertijd tot in de Middeleeuwen (2500 tot 500 jaar geleden) hun boerderijen vaak op een woonheuvel of huisterp. Kenmerkend voor de middeleeuwse terpenaanleg zijn de reeksen woonheuvels langs veenriviertjes of pas aangelegde ontginningsassen. De woonheuvels zijn veelal herkenbaar aan een lichte verhoging in het landschap. Soms is de verhoging afgegraven of weggezakt en is de woonheuvel alleen nog herkenbaar aan de verkaveling.

Grenzen van de gemeenten van Zuid-Holland, zoals vastgesteld bij Koninklijk Besluit. Van tijd tot tijd vinden gemeentelijke herindelingen en grenscorrecties plaats. Een aanvullende bron kan het historisch gemeenteregister van het CBS zijn.

Traditionele windmolens hebben een groot visueel en ruimtelijk belang. Daarom zijn ze als afzonderlijk object opgenomen. De provincie Zuid-Holland voert een beschermend beleid voor de omgeving van deze windmolens (de zogeheten molenbiotoop) . Zie hiervoor de Verordening Ruimte (artikel 2.3.5 Bescherming molenbiotoop). Een aantal punten zijn gewijzigd conform omgevingsbeleid.